Ayurveda-Uden

Tridosha

De drie dosha’s vormen het hart van de Ayurveda. Ze zijn opgebouwd uit de vijf elementen ofwel 5 Mahabhuta’s:

• Vata – Ether & Lucht – Beweging
• Pitta – Vuur & Water – Transformatie
• Kapha – Aarde & Water – Stabiliteit

Dosha’s in balans geven het gevoel van welbehagen, lekker in je vel zitten. Dosha’s worden gekend door de 20 guna’s.

• Vata: o.a. droog, licht, koud, bewegend, snel, hard, helder, ruw, fijn
• Pitta: o.a. heet, helder, scherp, vochtig, licht, scherp, mobiel
• Kapha: o.a. zwaar, langzaam, stabiel, slijmerig, zacht, glad, grof, vast

Vata wordt vergeleken met de energie van het hert, Pitta met de tijger, Kapha met de olifant.

De dosha’s in balans zorgen voor gezondheid van Lichaam en Geest, ze zorgen voor de vertering van ons voedsel en onze ervaringen. Ze doen onze ledematen en onze gedachten bewegen. Houden miljarden cellen samen en de herinnering aan wie we zijn.

Vata wordt de koning van de dosha’s genoemd; het is de subtielste, ijlste en lichtste van de drie.Vata regeert de zenuwen, heeft de meeste ideeën maar krijgt het niet zo gemakkelijk uitgevoerd want heeft dan weer nieuwe ideeën.

Pitta is de grote transformator, verteert herinneringen, indrukken en ander voedsel en kun je de allesbrander noemen. Het regeert de hormonen.

Kapha is de stabilisator, doet ons met twee voeten op de grond staan. Zwaar dosha. Geeft onthaasting. Regeert vloeistoffen, gewicht en innerlijke rust.

Iedereen heeft alledrie de dosha’s in zich, elk mens wordt echter met een andere verhouding van de drie dosha’s geboren. Dit noemt men: Prakriti

Prakriti  is je constitutie, je aangeboren, onveranderlijke en persoonlijke verdeling van vata, pitta, kapha. Je kan b.v. een dominante Pitta hebben of een dominante Vata/Pitta of alledrie kunnen in evenwicht zijn.

Wanneer de oorspronkelijke veranderen raak je uit balans, dwaal je van je constitutie af en ben je vatbaar voor ziekte. Deze disbalans in de dosha’s noemt men: Vikriti

Vata, Pitta, Kapha zijn geen stabiele eenheden maar energievelden die in heel de kosmos terug te vinden zijn. Door eet-, leef- en denkwijze te cultiveren met gelijke kwaliteiten aan die van de inherente dominante dosha, verandert prakriti. Vikriti is ziekte, duisternis en onwetendheid. Ayurveda laat via preventie prakriti behouden of via behandeling via vikriti terug naar prakriti te komen.